Wat is ervaringsdeskundigheid?
Ervaringsdeskundigheid is het inzetten van eigen ervaringen om het herstelproces van anderen te ondersteunen. Steeds vaker hebben ervaringsdeskundigen in de ggz en de verslavingszorg een vaste plaats in het team. De term ‘ervaringsdeskundige’ kan de formele aanduiding zijn voor iemand die in die functie (en na afronding van de opleiding tot ervaringsdeskundige) werkt. Tegelijkertijd doen we allemaal ervaringen in het leven op, die anderen kunnen helpen in hun zoektocht naar zingeving, hoop en aanknopingspunten bieden voor herstel. Er bestaat geen absoluut onderscheid tussen ziekte en gezondheid. In die visie zijn we allemaal, op verschillende terreinen en in wisselende mate, ervaringsdeskundig.
Wat kun je doen?
Zorgprofessionals hebben in hun opleiding vaak geleerd dat je niet teveel van je zelf moet prijsgeven. In het hanteren van afstand en nabijheid krijgt vooral de professionele afstand aandacht, voor nabijheid wordt vooral gewaarschuwd. Dit biedt weinig ruimte eigen ervaringen in te zetten ten gunste van het herstelproces van anderen. Het bevestigt ten onrechte het bestaan van een onderscheid tussen patiënten en professionals. We hebben allemaal ervaringen met kwetsbaarheden als angst, schaamte en verlies. Al die ervaringen kunnen we gebruiken om in het contact iets wezenlijks voor anderen te betekenen. Het hebben of delen van eigen verhalen ėn de vertaalslag naar de situatie van de ander is nodig om eigen ervaringen constructief en professioneel in te zetten. Wanneer dat lukt, kan ervaringsdeskundigheid een sleutelrol krijgen in herstelondersteunende zorg.